Regel- en wetgeving

Europees
Veiligheid is niet alleen een kwestie van gezond verstand, de overheid heeft het begrip veiligheid ook omgeven met geboden en verboden. Een belangrijke basis voor de veiligheidswetgeving in landen van de Europese Unie is Richtlijn 92/57/EEG van de Raad van Europa d.d. 24 juni 1992 betreffende de minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid voor tijdelijke en mobiele bouwplaatsen.

Deze richtlijn formuleert een veiligheids- en verantwoordelijkheidsconcept dat het gehele bouwproces omvat en maakt gebruik van richtlijn 89/391/EEG: verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk.

Eindverantwoordelijk voor de veiligheid is de opdrachtgever. Dit is veelal de eigenaar van een gebouw. Deze stelt veiligheidscoördinatoren aan die zowel tijdens de ontwerpfase als tijdens de uitvoering het veilig werken coördineren. De coördinatoren stellen veiligheids- en gezondheidsplannen op en leggen een veiligheids- en gezondheidsdossier aan dat gebouwspecifiek is. Alle andere betrokken partijen, zoals de ontwerper, de aannemers en het uitvoerend personeel hebben alle hun eigen verantwoordelijkheid met betrekking tot veiligheid.

Nationaal
Nationale overheden dienen deze richtlijn in wetgeving om te zetten. In Nederland is dat gedaan via het Arbobesluit. Arbouw biedt goede informatie over de Nederlandse wetgeving. In België is de rol van de coördinator formeel en verplichtend opgevat. Hierdoor zijn er in België gespecialiseerde opgeleide veiligheidscoördinatoren. Het is aan te raden de coördinator in een vroeg ontwerpstadium bij het proces te betrekken. Informatie over de situatie in België is onder andere verkrijgbaar bij NAVB – CNAC.

Particuliere opdrachtgevers
In het Nederlandse Arbobesluit wordt de eindverantwoordelijkheid voor veiligheid en gezondheid van de ‘opdrachtgever-consument’ bij de ontwerper gelegd. In de Belgische situatie kan de architect of de aannemer de rol van veiligheidscoördinator vervullen bij bepaalde kleine bouwwerken. Hierdoor ontstaat een bijzondere verantwoordelijkheid voor de architect. Het is belangrijk dit te realiseren.

Hoogtes
De belangrijkste oorzaak van ernstige ongevallen in de bouw is vallen van hoogtes. ‘Hoog’ wordt gedefinieerd als: vanaf 2,5 meter, mits de valzone vrij is van obstakels waaraan men zich mogelijk kan verwonden. Indachtig de veiligheidshiërarchie: ‘Voorkomen, Collectieve Bescherming, Individuele Bescherming’ ligt hier een bijzondere verantwoordelijkheid voor de ontwerper om veilige toegangen en werkplekken op hoogtes te ontwerpen. Denk hierbij aan afgeschermde toegangen tot een dak middels een luik of opbouw op voldoende afstand tot de rand, balustrades, bevestigingspunten voor collectieve of individuele bescherming en kies daarnaast zoveel mogelijk onderhoudsarme of –vrije constructies en materialen. Juist voor dit doel heeft Tata Steel Colorcoat HPS200 Ultra® verbeterd.

Wet- en regelgeving is in ontwikkeling. Informeer u over de meest recente wet- en regelgeving betreffende veiligheid.

Bijzondere veiligheidsaspecten
Voorgelakt stalen bekledingsplaten en met name sandwichpanelen kunnen groot en zwaar zijn en moeilijk te hanteren. Alle medewerkers dienen ervaring te hebben met het hanteren van zware en grote lasten. Let op: een sandwichpaneel van 12 m kan 125 kg of nog meer wegen.

Verplaatsen en transport
Tijdens transport van de fabriek naar de bouwplaats worden profielplaten of sandwichpanelen vervoerd in pakketten die veelal met kunststof of metalen banden bijeengehouden worden. Deze banden zijn niet bedoeld om het pakket aan op te tillen en mogen hier dus niet voor worden gebruikt. Ze kunnen verwondingen aan ogen of andere delen van het lichaam veroorzaken als de spanning eraf wordt gehaald. Voorzichtigheid is ook geboden bij het verwijderen van verpakkingsbanden omdat het pakket uit elkaar kan vallen. Let op scherpe randen die verwondingen kunnen veroorzaken. Draag beschermende kleding. De werkmethodiek dient zo opgesteld te zijn dat altijd rekening gehouden wordt met de gevaren en risico’s die zich kunnen voordoen.

Stapels van beplating of sandwichpanelen kunnen worden opgetild met een vorkheftruck (gebruik indien nodig een spreader). Speciale vacuüm hijsapparatuur is tegenwoordig ook beschikbaar voor het hijsen en plaatsen van losse beplating en panelen. Waar mogelijk dienen de platen op een dak te worden geplaatst waar ze het minst vatbaar zijn voor schade. Voor gedetailleerde informatie over het veilig plaatsen van dak- en gevelbekleding adviseren wij u een veiligheidscoördinator of veiligheidskundige te raadplegen.

Als dak- en gevelbekleding moet worden afgekort kan dit het beste op de grond gebeuren, niet op het dak of boven andere materialen die in de bouw worden gebruikt. Draag hierbij beschermende kleding en gebruik het juiste gereedschap.

Installatie
Bij het installeren van dak- en gevelbekleding dient het transport van lange delen met extra voorzichtigheid plaats te vinden, vooral onder winderige omstandigheden. Als het werk om wat voor reden dan ook wordt onderbroken, dienen alle losse bekledingsplaten en onvoltooide gedeelten stevig te zijn vastgemaakt om te voorkomen dat ze gaan schuiven door wind of zwaartekracht.